نجوم وفضا

در حال حاضر محققان، آزمایشاتی را بر روی یک محل شبیه به مریخ در صحرای موجاوه آغاز کرده‌اند و به گفته ونتر، هدف آنها نمایش دستگاهی با قابلیت جداسازی خودکار میکروبها از خاک، تعیین توالی دی‌ان‌ای آنها و انتقال اطلاعات به یک رایانه کنترل از راه دور است.

در همین حال، دستگاه ژنوم شخصی روتبرگ به عنوان بخشی از یک پروژه با بودجه ناسا در دانشگاه هاروارد و ماساچوست موسوم به « SET-G(بررسی ژنومهای فرازمینی)» با شرایط مریخی سازگار شده است.

محققان دانشگاه ماساچوست در تلاش هستند که حجم 30 کیلوگرمی این دستگاه را به سه کیلوگرم کاهش دهند تا بتوان آن را بر روی یک کاوشگر ناسا قرار داد. آزمایشات دیگر نیز میزان مقاومت این دستگاه را در برابر تابش‌های سنگین در مسیر سیاره مریخ تعیین کرده‌اند.

البته ناسا که کاوشگر کنجکاوی آن به تازگی بر روی مریخ فرود آمده، تا پیش از سال 2018 برنامه‌ای برای ارسال یک مریخ‌نورد دیگر نداشته و همچنین هیچ ضمانتی وجود ندارد که که یک دستگاه تعیین توالی دی‌ان‌ای بر روی آن قرار گیرد.

تاکنون دانشمندان زیادی در حال اعمال نفوذ برای ایجاد یک ماموریت بازگردادن نمونه برای بازگردادندن خاک و سنگ سیاره مریخ برای بررسی بیشتر در زمین هستند اما ارسال دستگاهی مانند توالی دی‌ان‌ای به این سیاره می‌تواند راه بهتری برای بررسی حیات در آن باشد.

البته بررسی دی‌ان‌ای بر روی مریخ کار آسانی نخواهد بود. یک روبات باید خاک را برای نمونه‌برداری خودکار آماده کند. دستگاه تعیین توالی باید در دمای بسیار سرد و جو رقیق تشکیل شده از دی‌اکسید کربن کار کند. همچنین ژنهای مریخی ممکن است کاملا با ژنهای زمینی متفاوت بوده و از مواد شیمیایی گوناگونی ساخته شده باشند.

حیات شاید نتواند در برابر تابشهای مریخی مقاومت کند اما ممکن است در اعماق خاکهای آن وجود داشته باشد. برای مثال بر روی زمین ریزموجودات زنده در چندین کیلومتر در اعماق زمین زندگی می‌کنند.

به گفته محققان در صورت استفاده از این فناوری در مریخ حتی می‌توان امید داشت که در آینده موجودات مریخی را در یک آزمایشگاه فوق ایمن بر روی زمین با استفاده از توالی دی‌ان‌ای آنها بازسازی کرد. این ایده موسوم به « دوربر زیستی» می‌تواند به شکل استفاده از داده‌های دی‌ان‌ای برای بازسازی ژنوم آنها و سپس تزریق این سازه در یک سلول مصنوعی باشد.